ლგბტ საქართველო

2011 წლის 5 აგვისტოს საქართველოს საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში  არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირი: ლგბტ საქართველო დარეგისტრირდა. (ეს რიგით მეორე ლგბტ ორგანიზაცია არის. პირველი „ინკლუზივი“ იყო, თუმცა ის რეორგანიზირდა და  ლიკვიდირდა.)  ცხადია,  ეს ქმედება წინ გადადგმული ნაბიჯია და კეთილშობილურ მიზნებს ისახავს. გთავაზობთ ინტერვიუს ლგბტ საქართველოს აღმასრულებელ დირექტორთან – დავით მიხეილ შუბლაძესთან.

პირველ რიგში გილოცავთ დარეგისტრირებას, აღმასრულებელ დირექტორად დანიშვნას და წარმატებულ საქმიანობას გისურვებთ! 
როგორ გაჩნდა იდეა ლგბტ  საქართველოს ჩამოყალიბებასთან დაკავშირებით? რა წინაპირობები არსებობდა ამისთვის?

რადგანაც ჩვენ ამ “თემის” წარმომადგენლები ვართ, მე, და ჩემმა მეგობრებმა, გადავწყვიტეთ, ჩვენვე დაგვეცვა ჩვენი და იმ ადამიანების უფლებები ვინც საჭიროებს ამას. გარდა უფლებადაცვითი პრობლემებისა, თვალში საცემია სხვა უამრავი პრობლემა, რომელიც ლგბტ პირებს აქვთ. აგრეთვე, ჩვენი სურვილია ამ სენსიტიურ საკითხისადმი საზოგადოების ყურადღების გაზრდა, რათა უფრო თვალსაჩინო გახდეს ამ სოციალური ჯგუფის პრობლემები.

2006 წლიდან 2010 წლამდე  საქართველოში ფუნქციონირებდა პირველი ლგბტ ორგანიზაცია, შემდეგ მოხდა მისი რეორგანიზება და საბოლოო ჯამში ის ლიკვიდირდა.
ლიკვიდაციის შემდეგ ჩამოყალიბდა ახალი, სხვაორგანიზაცია,  რომელიც ლბტ (ლესბოსელი,ბისექსუალი და ტრანსგენდერი) მიმართულები მუშაობს (ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი WISG).
შემდეგ კი კიდევ ერთი ჩამოყალიბდა ,რომელიც მუშაობს სხვადასხვა უმცირესობებზე და იდენტობის ნიადაგზე ჩაგრულ ადამიანებზე (DRCAA).
მაგრამ ახალი ორგანიზაციის  დაარსების იდეაც იმის გამო გაგვიჩნდა, ვფიქრობდით, რომ  ამ პირებს სჭირდებოდათ საკუთარი ინტერესების დამცველი ორგანიზაცია, რომელიც კონკრეტულად ამ სფეროში არსებულ პრობლემებზე იქნებოდა ფოკუსირებული. რათა ეს დისკრიმინირებული ლგბტ ჯგუფი ერთად შეკრული ყოფილიყო. არ ვამბობ, რომ სხვა უფლებადაცველიი ორგანიზაციები მათ დახმარებაზე უარს ამბობდნენ, მაგრამ საჭიროა იყოს ორგანიზაცია, რომელიც კონკრეტულად ამ სამიზნე ჯგუფზე იმუშავებს (ვგულისხმობ ლგბტ-ს ერთად)

თქვენი წესდება ფაქტობრივად ერთიანი ორგანიზმია, სადაც რომელიმე საკითხის მოგვარება სხვა საკითხების „დაძლევაში“ დაგეხმარებათ . საზოგადოებისთვის სწორი ინფორმაციის მიწოდება გამოიწვევს ჰომოფობიის მეტ–ნაკლებად  აღკვეთას, რაც თავის მხრივ ლგბტ პირების საზოგადოებაში ინტეგრირებას შეუწყობს ხელს. რა ბერკეტებს ფლობთ ამ მიზნების განსახორციელებლად, რა გეგმა გაგაჩნიათ?

ყველასთვის ცნობილია, რომ ჩვენს საზოგადოებაში განსხვავებული ორიენტაცია/სექსუალობის მქონე ადამიანები მიუღებელი და მარგინალიზებულები არიან (უმრავლეს შემთხვევაში) ამის მიზეზი ჰომოფობიაა (უსაფუძვლო შიში და ზიზღი ჰომოსექსუალი ადამიანების მიმართ) ჰომოფობია – ხშირად უსაფუძვლოა და მცდარ სტერეოტიპებს ეფუძნება, ჩვენი ორგანიზაციის მიზანიც ეს არის, ანუ საზოგადოებისთვის სწორი და დაუმახინჯებელი ინფორმაციის მიწოდება – ცნობიერების ამაღლება. არანაირად არ მინდა ეს იქნას გაგებული, როგორც ჰომოსექსუალობის “პოპულარიზება” ან “რეკლამირება” (ესეც ერთ ერთი მცდარი სტეროტიპია, ადამიანის სექსუალობა არ ყალიბდება რაიმე სახის რეკლამირებით). ბერკეტად შეიძლება ჩაითვალოს საჯარო ფორმატის ლექცია-დისკუსიები, კინოჩვენებები, სხვადასხვა სახის ინფორმაციული აქციები. პერიოდული გამოცემა (როგორიც წარსულში ჟურნალი “მე” იყო, ახლაც არის ონალინ გამოცემა IDmag რომელიც შეიძლება ითქვას დიდ საქმეს აკეთებს) სხვადასხვა სახის აქტივობები რითაც საზოგადოების (დიდს თუ არა, პატარა ნაწილს მაინც) მივაწვდით ობიექტურ ინფორმაციას და ყურადღებას მიაქცევს ამ სოციალური ჯგუფის პრობლემატიკას.

ეს ყველაფერი დაკავშირებულია გარკვეულ ფინანსებთან. როგორ აპირებთ დონორების მოძიებას?

დიახ, ყველაფერი რაც ჩამოვთვალე ყველა აქტივობა დაკავშირებულია ფინანსებთან, ჯერ-ჯერობით ყველაფერს მოხალისეობრივად ვაკეთებთ და მცირე შემოწირულობებიც გვაქვს,(შემომწირველნი და ენთუზიაზმზე მომუშავენი არა მხოლოდ ლგბტ პირები არიან, არამედ ძალიან ბევრი ჰეტეროსექსუალი ადამიანია სოლიდარულად განწყობილი და რომელთაც გული შესტკივათ ამ ჯგუფის პრობლემებზე) ადვოკატირებას და ჯანდაცვას რაც ეხება; საქართველოში არსებულ არასამთავროებებთან ვაწარმოებთ აქტიურ მოლაპარაკებებს, აუცილებლად ვითანამშრომლებთ მათთან. დაფინანსების ძირითად წყაროდ მაინც საერთაშორისო ასპარეზზს მოვიაზრებთ, რადგანაც არსებობს უამრავი საერთაშორსო ფონდი რომელიც მუშაობს, ადამიანის უფლებების და ჯანდაცვის კუთხით, დიდი იმედი გვაქვს, რომ დაფინანსებასაც მოვიპოვებთ.

მიზნებში, დისკრიმინაციის აღკვეთის ხელშეწყობაზეა საუბარი. ასეთ შემთხვევებში რას მოიმოქმედებთ ?

დისკრიმინაციის გამოვლენა/შესაწავლა – შესაძლებელია იყოს ფიზიკური ან მორალური, მაგალითად სამსახურიდან დათხოვნა. (საქართველოს შრომის კოდექსი ითვალისწინებს სექსუალური იდენტობის ნიადაგსაც და შესაძლებელია გასაჩივრება.)  ფიზიკური ანგარიშსწორება ან თუნდაც მედია მონიტორინგი და სიძულვილის ენის შემცველი სტატიების მონიტორინგი
აღკვეთის ხელშეწყობა –  ადვოკატირება და შესაბამის ინსტანციებში მხარდაჭერა და თუ, საჭირო გახდა ცალკეული ინდივიდების ან ჯგუფების ინტერესების დაცვა.

სხვა საკითხებსაც შევეხოთ. ლგბტ საზოგადოებაში დიდი პოპულარობით სარგებლობს აღლუმის ჩატარების ტრადიცია. ეს აღლუმები სახალხო ზეიმად იქცევა ხოლმე.  ისიც, ფაქტია, რომ (ტელევიზიების წყალობით)საქართველოში საზოგადოების უმრავლესობას უბრალოდ წარმოდგენა აქვს და რეალურად არ იცის რა ხდება მსგავსი ტიპის აღლუმზე. რისთვის არის საჭირო ასეთი ღონისძიებები?

ამ კითხვაზე პასუხი ძალიან მარტივია. როდესაც მოქალაქეთ Y ჯგუფის უმრავლესობა შეთანხმდება იმაზე, რომ X ჯგუფი არის საოცრად მახინჯი, ავადმყოფი, გადახრებით აღსავსე და გარყვნილი. მაშინ ადეკვატური რეააქცია ჩნდება ამ X ჯგუფისგან, ანუ გარეთ გამოსვლა და იმათ დასანახათ მსველობის გამართვა და მათ თვალებში ჩახედვა ვინც მახინჯად, გარყვნილად და დევიანტად მიგიჩნევს.
როდესაც ვსაუბრობთ სიამაყის მსვლელობაზე, ეს ნიშნავს იმას, რომ ადამიანები გადიან გარეთ რათა დაენახონ სხვებს, და ამით ისინი ცდილობენ უთხრან, რომ აი ჩვენ თქვენგან არაფრით განვსხვავდებით, რომ ის რასაც თქვენ ფიქრობთ ჩვენზე, არის მცდარი სტერეოტიპების ბრალი, სინამდვილეში კი ჩვენ ვართ, ისეთები როგორებიც ხართ თქვენ. (!) შეიძლება ითქვას, რომ აღლუმი არის, დაახლოების და გათანასწორების მცდელობაც.
აღლუმი არის ერთგვარი ილუსტრირება იმისა, რომ ეს ადამიანები არაფრით განსხვავდებიან მათგან [სექსუალობას თუ არ ჩავთვლით] ვინც მათ ავადმყოფად, გარყვნილად  ან ბუნების შეცდომად მიიჩნევს, სწორედ აქედან მომდინარეობს აღლუმის ჩატარების სურვილიც.

ხშირად როდესაც ტელევიზიით გვაჩვენებენ აღლუმების მიმოხილვას, ისე ხდება, რომ მხოლოდ კარნავალის მოშიშვლებულ მოცეკვავეებს გვაჩვენებენ, რაც სხვა არაფერია თუ არა, იმ სტრეოტიპების კვება, რაც ისედაც საკმაოდ არის გავრცელებული და ღრმადაა გამჯდარი ჩვენს საზოგადეობაში, და კიდევ უფრო ამწვავებს საზოგადების დამოკიდებულებას აღლუმების მიმართ. როგორც წესი აღლუმები რამდენიმე დღიანი ღონისძიებებია, რომლის პირველ დღეს არის სიამაყის მსვლელობა, ხოლო დანარჩენ დღეებშია გასართობი და სხვა ღონისძიებები, მათ შორის კარნავალი.

ალბათ ყველას გვახსოვს რა ხდებოდა  შარშან ბათუმში არარსებულ გეი აღლუმთან დაკავშირებით.  ასეთ პირობებში  რამდენად შესაძლებელია ის ჩატარდეს?

მაგის დავიწყება საოცრად რთულია, რადაგანაც მოხდა არარსებული აღლუმის დაანონსება, შემდეგ კი მისი გაპროტესტება. დღემდე ვერ მივხვდი რაში დასჭირდა ან ვის ამ ისტერიის მოწყობა.
ფაქტი ერთია, ცალსახად გამოჩნდა ის, რომ საზოგადეობა ჯერ არ არის მზად მსგავსი ღონისძიებისთვის. როდესაც აჟიტირებული ხალხი აპროტესტებდა, ამ დროს ისმოდა ღირსება შემლახველი და სხვა შეძახილები რითაც ისინი არღვევდნენ სხვათა უფლებებს, თანაც კონსტიტუციურ უფლებებს [14-ე მუხლი] ამაზე პოლიციის მხრიდან არ ყოფილა არანაირი რეაგირება.
საზოგადეობას, რომ შევეშვათ სახელმწიფოც არ არის მზად, რადაგანაც საპორტესტო მსვლელობისას, ბათუმის საკრებულოს თავმჯდომარე, არღვევს საჯაროდ, საქართველოს კონსტიტუციას, რის შემდეგაც ამისთვის პასუხს არავინ სთხოვს. [დარღვეული იყო 25-ე მუხლი] ის გამოვიდა და აღშფოთებულ მასას მიმარათა შემდეგი სიტყვებით: “… მამაო მე გაძლევთ პირობას, რომ ‘ესენი’ ვერ ჩაატარებენ ვერანაირი აღლუმს…”
ბათუმში, მღელვარე მასას ჰქონდა საინტერესო არგუმენტი; “ჩვენი ბავშვები უყურებენ ამას და ისინიც ისწავლიან და გახდებიან ეგეთებიო” თუ კი ერთი აღლუმით შეიძლება, რომ ადამიანს შეეცვალოს ორიენტაცია, მაშინ რატომ  ხდება ისე, რომ მე და კიდევ სხვა ლგბტ ჯგუფის ადმიანები, რომლებიც ვცხოვრობთ აბსოლუტურად ჰეტერონორმატიულ საზოგადოებაში, არ ვექცევით მათი “პროპაგანდის” გავლენის ქვეშ და  ვართ ის, რაც ვართ?!

 ერთსქესიანთა კავშირის შესახებ კანონი, სულ ბოლოს ჩილეში მიიღეს. ამის გარდა  ქორწინება/სამოქალაქო კავშირები  სხვა ქვეყნებშიც არის დაშვებული.  თქვენი აზრით რატომ უნდა მივიღოთ  იგივე კანონი საქართველოში?

რატომ? თუ საქართველო თავს მიიჩნევს დასავლეთის და განვითარებული სამყაროს ნაწილად მაშინ მან უნდა გადადგას ეს ნაბიჯი. ამაზე პასუხის მოძიება შესაძლებელია ქვეყნის უზენაეს კანონში, ანუ ქვეყნის კონსტიტუციაში სადაც ამოვიკითხავთ 14-ე მუხლში “ყველა ადამიანი კანონის წინაშე თანასწორია …”.
გარდა კონსტიტუციისა საქართველოს სახელმწიფო ანგარიშვალდებულია სხვდასხვა საერთაშორისო კონვენციებისა და ხელშეკრულებისა, სადაც იგი ხელს აწერს  დისკრიმინაციის ყველა გამოვლინების აღმოფხვრაზე [მათ შორის გენდერული და სექსუალური იდენტობის ნიადაგზე].
როდესაც ლგბტ წყვილები, ცხოვრობენ ერთად უკვე მრვალი წელია [საქართველოში ამის ბევრი მაგალითია] გარდა სამართლებრივი მოთხოვნილებისა მათ უცნდებათ ადამიანური [მორალური] მოთხოვნილება, რომ დაკანონდეს მათი კავშირი და ისარგებლონ იმ სამართლებრივი სიკეთეებით და ფინანსური შეღავათებით, რითაც სარგებლობენ ჰეტეროსექსუალი წყვილები. მაგალითად:

• მათ უჩნდებათ, საერთო უძრავ/მოძრავი ქონება, დაშორების შემთხვევაში სამართლებრივად ვერ დარეგულირდება ქონების გაყოფა და გადანაწილება.
• პარტნიორის გარდაცვალების შემთხვევაში წლობით ერთად ნაგროვები ქონება გადაეცემა არა პარტნიორს, არამედ მის ახლო ნათესავს.

• ერთერთი პარტნიორის საავადმყოფოში მოხვედრისას ან სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში მოხვედრისას მათ არ შეუძლიათ ისარგებლონ იმ უფლებებით რაც გააჩნიათ ჰეტეროსექსუალ წყვილებს.

ბევრი ასეთი სამართლებრივი ნიუანსია, რომელიც ვერ მოგვარდება, თუ არ იქნება შესაბამისი კანონ-პროექტი მიღებული.


 ქორწინებას რომ დაუშვა, არის ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი. როცა საქმე ბავშვის აყვანის უფლებას შეეხება, ჰუმანისტების დიდი ნაწილიც კი ყოყმანობს, ან  უარზეა. რას უპასუხებთ მათ, ვინც ამბობს, რომ ასეთ ოჯახში მცხოვრებ ბავშვს, “ჯანსაღი” ფსიქიკა არ ექნება? ეს აზრი ჰუმანისტურად “შეფუთული” ჰომოფობია ხომ არ არის?

რა თქმა უნდა ეს არის ჰომოფობია, თუმცა არა აგრესიული, ვიტყოდი უფრო ჰეტეროქსისტული მიდგომაა, რადაგანაც ასეთ ადამიანებს ყველაფერი რაც ოჯახთან ასოცირდება, აუცილებლად ქალი და კაცის კავშირს განიხილავს. ზუსტად ასეთივე მიდგომა აქვთ, მაშინ როდესაც ლგბტ წყვილებს უკრძალავენ საჯარო ადგილზე კოცნას ან ხვევნას, ასეთი ადამიანებისთვის (ჰეტეროსექსისტებისთვის) “ნორმად” და “ნორმალურად” აუცილებლად ქალი და კაცი წარმოადგენს, მათი არგუმენტი გასაოცარია, “მე ხომ არ ვარ მათი წინააღმდეგი? იყვნენ თავიანთვის და ნუ შემეფეთებიან, ჩემს თვალწინ ნუ იზამენ ასეთ რაღაცასო!”.
როდესაც ბავშვის აყვანას ეწინააღმდეგებიან მათ მხოლოდ ერთი არგუმენტი აქვთ “როგორ შეიძლება ასეთ ოჯახში გზარდილი ბავშვი იყოს “ნორმალური” ორიენტაციის?!” აი აქ არის ზუსტად იმ მცდარი სტერეოტიპების ბრალეულობა, რატომღაც ამ ადამიანებს ჰგონიათ, რომ ორიენტაცია და სექსუალობა შეიძლება შეცვალო და ან აღზრდით შეაგონო რამე. ამერიკაში 300,000-მდე ოჯახია (ეს იმის გათვალისწინებით, რომ შტატებში სულ რამდენიმე შტატია სადაც დაშვებულია “გეი” ქორწინება და შვილად აყვანა), რომელსაც ჰყავთ აყვანილი შვილი, და სტატისტიკის მიხედვით ამ ნაშვილები შვილების 90% ჰეტეროსექსუალია.
როდესაც აღლუმზე და შვილად აყვანაზე კამათობენ, ბოლოს ყოველთვის ერთი არგუმენტია; ჰომოსექსუალობის პოპულარიზება და რეკლამირება, აგიტაცია და პროპაგანდა. მე მაქვს ერთი კითხვა ჰეტეროსექსუალ ადამიანებთან. მათი ჰეტეროსექსუალური ორიენტაცია ჩამოყალიბდა ვინმეს აგიტაციით და პროპაგანდით?
ადამიანის ორიენტაცია ყალიბდება პრე-ნატალური პერიოდის პირველ კვირებში (მუცლად ყოფნის პერიოდი), შესაბამისად რაც არ უნდა ვეცადოთ ჩვენ ადამიანისგან ვერ შევქმნით ჰომოსექსუალს ან ჰეტეროსექსუალს, ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა და მას ადამიანი ვერ ცვლის. გარდა ამისა ცნობილი ფაქტია, რომ დღეს ის ერთსქესიანი წყვილები, რომლებიც სამოქალაქო კავშირში იმყოფებიან ან დაქორწინებულები არიან, ჰეტეროსექსუალური ოჯახში იზრდებოდნენ, მაგრამ ამას მათზე ზეგავლენა არ მოუხდენია. მე, მაინც მიმაჩნია, რომ ყველა სტერეოტიპის სათავე მცდარი ინფორმაცია და “დაბალი” ცნობიერებაა, ამ კონკრეტულ საკითხში.

ლოგიკურ დასასრულამდე მივედით. ბოლო კითხვას დაგისვამთ. ვისაც სურვილი აქვს დაეხმაროთ, ან ორგანიზაციაში გაწევრიანდეს, როგორ უნდა დაგიკავშირდეთ?

შეუძლიათ მეილზე მოგვწერონ. (lgbtgeorgia@gmail.com) 

(ორგანიზაციის წესდება იხილეთ აქ.
ლგბტ საქართველოს საიტის მისამართი.
ლგბტ საქართველო სოციალურ ქსელში. )